روش های تولید سود سوزآور در ایران و جهان

توسط Administrator | فوریه 4, 2024 | دسته بندی نشده

سود سوزآور که به عنوان هیدروکسید سدیم نیز شناخته می شود، یک ترکیب شیمیایی حیاتی است که در صنایع مختلف در سراسر جهان استفاده می شود. روش های مختلفی برای تولید سود سوزآور وجود دارد، از جمله فرآیند کلر قلیایی و الکترولیز محلول های نمکی. در فرآیند کلر قلیایی، آب نمک (محلول کلرید سدیم) برای تولید گاز کلر، گاز هیدروژن و سود سوزآور الکترولیز می شود. از طرف دیگر، الکترولیز محلول های نمکی شامل عبور جریان الکتریکی از محلول کلرید سدیم برای تولید گاز کلر و هیدروکسید سدیم است.

در ایران یکی از روش های اولیه تولید سود سوزآور از طریق فرآیند کلر قلیایی است. در دسترس بودن منابع طبیعی مانند آب شور، این روش را به یک انتخاب اقتصادی برای تولید سود سوزآور در ایران تبدیل کرده است. علاوه بر روش‌های سنتی، ایران همچنین در حال بررسی روش‌های جایگزین برای تولید سود سوزآور با استفاده از فناوری‌های نوآورانه برای افزایش کارایی و کاهش اثرات زیست‌محیطی بوده است. با افزایش تقاضا برای سود سوزآور در صنایع داخلی خود مانند پتروشیمی و نساجی، ایران به سرمایه گذاری در نوسازی تاسیسات تولید خود ادامه می دهد و در عین حال تلاش های پایداری را متعادل می کند.

فرایند تولید کلر قلیایی سود سوزآور چیست ؟

فرآیند تولید سود سوزآوربه روش  قلیایی کلر، سفری جذاب و پیچیده است که با استخراج نمک از منابع طبیعی مانند آب دریا یا ذخایر زیرزمینی آغاز می شود. سپس این نمک خام تحت یک سری واکنش های شیمیایی قرار می گیرد تا سود سوزآور تولید شود که به عنوان هیدروکسید سدیم نیز شناخته می شود که به طور گسترده در فرآیندهای مختلف صنعتی استفاده می شود. اولین مرحله شامل تبدیل نمک به کربنات سدیم، که معمولاً به عنوان جوش شیرین شناخته می شود، از طریق فرآیندی به نام فرآیند Solvay است. این شامل ترکیب نمک با آمونیاک و دی اکسید کربن برای ایجاد بی کربنات سدیم است که سپس برای تشکیل کربنات سدیم خالص حرارت داده می شود.

هنگامی که کربنات سدیم به دست آمد، از طریق الکترولیز برای تولید سود سوزآور و گاز کلر، تحت پردازش بیشتری قرار می گیرد. فرآیند الکترولیز شامل عبور جریان الکتریکی از محلول کلرید سدیم است که منجر به جدا شدن اجزا به اشکال عنصری آنها می شود. سپس سود سوزآور حاصل را می‌توان قبل از استفاده در کاربردهای مختلف مانند تولید خمیرکاغذ،  نساجی و تصفیه آب، تصفیه و تغلیظ کرد. قابل توجه است که چگونه این ماده به ظاهر ساده از طریق چنین فرآیند تولید پیچیده ای که شامل واکنش های شیمیایی متعدد و فناوری پیچیده است، پیش از اینکه به شکل نهایی خود برای استفاده گسترده صنعتی برسد، می گذرد.

فرایند تولید – روش غشایی (ممبران – Membrane cell)

روش سلول غشایی یک فرآیند جذاب است که در تولید سود سوزآور که به نام هیدروکسید سدیم نیز شناخته می شود، استفاده می شود. این روش شامل الکترولیز محلول نمک برای تولید سود سوزآور، گاز کلر و گاز هیدروژن است. اجزای اصلی مورد نیاز برای این فرآیند شامل نمک معمولی (کلرید سدیم)، آب و انرژی الکتریکی است. جوش شیرین اغلب به عنوان منبع دی اکسید کربن برای کنترل pH در طول فرآیند الکترولیز استفاده می شود.

در روش سلول غشایی ابتدا محلول آب نمک با حل کردن نمک معمولی در آب تهیه می شود. این محلول آب نمک سپس به یک سلول الکترولیتی وارد می شود که در آنجا تحت الکترولیز قرار می گیرد تا سود سوزآور در یک الکترود و گاز کلر در الکترود دیگر تولید شود. یک غشای نیمه تراوا بخش های آند و کاتد را جدا می کند و به یون های سدیم اجازه عبور می دهد و در عین حال مانع از عبور یون های کلرید می شود. این نفوذپذیری انتخابی تضمین می کند که سود سوزآور می تواند بدون هیچ گونه آلودگی ناشی از گاز کلر تولید شود.

روش سلول غشایی مزایای متعددی نسبت به سایر روش‌های تولید سود سوزآور دارد. سود سوزآور با خلوص بالا را بدون نیاز به مراحل تصفیه اضافی فراهم می کند و آن را به یک روش تولید مقرون به صرفه و کارآمد تبدیل می کند. علاوه بر این، این روش با کاهش انتشار گاز کلر در جو در مقایسه با روش‌های قدیمی‌تر مانند سلول‌های جیوه یا دیافراگم، اثرات زیست‌محیطی را به حداقل می‌رساند.

روش دیافراگم (Diaphragm cell)

روش سلول دیافراگمی یک فرآیند مهم در تولید سود سوزآور است که به نام هیدروکسید سدیم نیز شناخته می شود. این نقش حیاتی در صنایع شیمیایی ایفا می کند و پیامدهای قابل توجهی برای کاربردهای مختلف دارد. این فرآیند شامل الکترولیز محلول کلرید سدیم (NaCl) برای تولید سود سوزآور، گاز کلر و گاز هیدروژن است. این روش به دلیل کارایی آن در تولید سود سوزآور باکیفیت بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.

جوش شیرین یا بی کربنات سدیم به عنوان یک عنصر کلیدی در روش سلول دیافراگمی برای تولید سود سوزآور عمل می کند. هنگامی که جوش شیرین با اجزای دیگر مانند نمک و آب ترکیب می شود، فرآیند الکترولیز را طی می کند که در نهایت سود سوزآور تولید می کند. سلول دیافراگمی به عنوان یک مانع بین دو محفظه در سلول الکترولیتی عمل می کند تا از اختلاط محصولات جلوگیری کند و از خلوص تولید سود سوزآور اطمینان حاصل کند. به طور کلی، این روش به طور قابل توجهی به برآوردن نیازهای صنعتی برای سود سوزآور کمک می کند و در عین حال کیفیت بالای محصول را تضمین می کند.

در نتیجه، روش سلول دیافراگمی در قادر ساختن تولید در مقیاس بزرگ مواد شیمیایی ضروری مانند سود سوزآور بسیار مفید است. استفاده از مواد معمولی مانند جوش شیرین و نمک نشان می دهد که چگونه مواد روزمره می توانند از طریق فرآیندهای شیمیایی پیشرفته به محصولات صنعتی با ارزش تبدیل شوند. درک این روش علم پیچیده پشت تولید مواد شیمیایی را روشن می کند و نقش حیاتی آن را در حفظ صنایع مختلف در سراسر جهان برجسته می کند.

روش جیوه ای (مرکوری – Mercury cell)

روش جیوه که به نام فرآیند سلول جیوه نیز شناخته می شود، یک تکنیک پرکاربرد در تولید صنعتی مواد شیمیایی مختلف مانند کلر و سود سوزآور است. این فرآیند شامل الکترولیز محلول کلرید سدیم با استفاده از کاتد جیوه برای تولید گاز کلر و آمالگام سدیم است. این آمالگام سپس با آب واکنش داده و گاز هیدروژن و سود سوزآور تولید می‌کند و راهی کارآمد برای تولید انبوه این مواد شیمیایی ضروری است. با این حال، با وجود اثربخشی آن در تولید مواد شیمیایی در مقیاس بزرگ، روش جیوه به دلیل خطرات زیست محیطی و بهداشتی مرتبط با استفاده از جیوه مورد بررسی قرار گرفته است.

یکی از جنبه های کلیدی روش جیوه، نقش جیوه به عنوان یک ماده کاتدی است. خواص منحصر به فرد جیوه به آن اجازه می دهد تا به طور موثر یون های سدیم را جذب کند و آمالگامی را تشکیل دهد که واکنش های بعدی منجر به تولید گاز کلر و سود سوزآور را تسهیل می کند. علاوه بر این، در این فرآیند، جوش شیرین اغلب به عنوان بخشی از زنجیره واکنش شیمیایی استفاده می شود که در نهایت منجر به تولید سود سوزآور می شود. این به عنوان یک ترکیب میانی عمل می کند که در طی الکترولیز به سایر محصولات ضروری برای کاربردهای صنعتی تبدیل می شود.

استفاده گسترده از فرآیند سلول جیوه نگرانی هایی را در مورد آلودگی محیطی ناشی از انتشار جیوه در آب و انتشارات هوا ایجاد کرده است. با توجه به این نگرانی ها، بسیاری از کشورها به سمت حذف تدریجی این روش به نفع جایگزین های سازگارتر با محیط زیست مانند فناوری سلول های غشایی یا فرآیندهای سلول دیافراگمی حرکت کرده اند. علیرغم کارایی آن در تولید مواد شیمیایی در مقیاس بزرگ، پرداختن به این خطرات زیست محیطی و بهداشتی مرتبط با استفاده از جیوه برای شیوه های صنعتی پایدار حیاتی است.

کلام پایانی

به طور کلی، درک روش‌های مختلف تولید سود سوزآور در سطح جهان، بینشی را در مورد اینکه چگونه کشورهایی مانند ایران در حال تطبیق فرآیندهای صنعتی خود برای برآورده کردن تقاضاهای رو به رشد و در عین حال تلاش برای عملکردهای پایدارتر هستند، فراهم می‌کند. از آنجایی که پیشرفت های تکنولوژی و نگرانی های زیست محیطی به عوامل مهمی در فرآیندهای تولید در سراسر جهان تبدیل می شوند، برای کشورهایی مانند ایران ضروری است که به کاوش راه های جدید برای تولید این ترکیب شیمیایی حیاتی به طور موثر و مسئولانه ادامه دهند.

سود پرک | کاستیک سودا | سود کاستیک | سدیم هیدروکسید | سود سوز آور صادراتی

توسط Administrator | فوریه 2, 2024 | مقالات محصولات تولیدی, مطالب اختصاصی در باره سود پرک

سود پرک صادراتی چیستا، برترین تولید کننده در ایران

هنگام در نظر گرفتن صادرات سود پرک یا سود سوزآور، بررسی تقاضاها و روندهای خاص بازار بسیار مهم است.

کاستیک سودا یا سود پرک، همچنین به عنوان هیدروکسید سدیم شناخته می شود، به طور گسترده ای برای کاربردهای آن در صنایع مختلف از جمله تولید کاغذ، نساجی و تولید مواد شیمیایی مورد توجه قرار می گیرد.

تطبیق پذیری و استفاده گسترده آن را به گزینه ای سودآور برای صادرات تبدیل کرده است. از سوی دیگر، سود پرک دارای خواص منحصر به فردی است که آن را در تولید شیشه، مواد شوینده و مواد شیمیایی تصفیه آب ضروری می کند.

بررسی این ویژگی‌های متمایز می‌تواند بینش‌های ارزشمندی را برای صادرکنندگانی که هدفشان برآورده کردن نیازهای صنعت خاص است، ارائه دهد.

علاوه بر این، درک الزامات نظارتی و ملاحظات زیست محیطی مرتبط با سود پرک صادراتی ضروری است. ماهیت خورنده سود سوزآور، در حین حمل و نقل و ذخیره سازی در حین رعایت استانداردهای ایمنی، نیاز به رسیدگی دقیق دارد.

در مقابل، ویژگی‌های سازگار با محیط زیست سود پرک صادراتی ممکن است با اهداف پایداری شرکت‌های واردکننده که به دنبال محصولات رعایت کننده قوانین محیط زیست برای فعالیت‌های خود هستند، همسو باشد.

بررسی این نکات ظریف می تواند به صادرکنندگان کمک کند تا سود پرک صادراتی خود را به طور موثر در بازارهای بین المللی با رسیدگی به نگرانی های مربوط به پروتکل های ایمنی و تلاش های پایداری قرار دهند.

در نهایت، انجام تحقیقات بازار و ارزیابی حوزه‌های کاربردی متنوع سود کاستیک صادراتی می‌تواند یک استراتژی موثر متناسب با نیازهای صنعتی جهانی را ارائه دهد و در عین حال تعهد به شیوه‌های پایدار را به نمایش بگذارد.

باید و نباید های خرید سود پرک صادراتی

هنگام خرید یا فروش سود سوزآور صادراتی، توجه به منبع و کیفیت محصول بسیار مهم است. تامین کنندگان معتبری مانند کیمیا تجارت چیستا، گزینه قابل اعتمادی را ارائه می دهند که خلوص بالا و پایبندی به استانداردهای بین المللی را تضمین می کند.

با این حال، ضروری است قبل از نهایی کردن هر معامله، دقت لازم را انجام دهید و اصالت محصول را تأیید کنید. درک الزامات حمل و نقل و ذخیره سازی به همان اندازه مهم است. عواملی مانند بسته بندی مناسب و دمای کنترل شده می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت سود سوزآور در حین صادرات تأثیر بگذارد.

از طرف دیگر، خریداران بالقوه باید هنگام خرید سود کاستیک صادراتی از نادیده گرفتن گواهینامه و اسناد خودداری کنند. تأیید انطباق با استانداردهای نظارتی نه تنها کیفیت محصول را تضمین می کند، بلکه خطرات مرتبط با حمل نادرست یا برچسب گذاری نادرست را نیز کاهش می دهد.

علاوه بر این، از تصمیم گیری صرفاً بر اساس قیمت خودداری کنید – انتخاب گزینه های ارزان تر بدون در نظر گرفتن اقدامات کنترل کیفیت ممکن است منجر به عواقب طولانی مدت هم برای خریداران و هم برای فروشندگان سود پرک صادراتی شود.

در نهایت، یک رویکرد متعادل که قابلیت اطمینان و شفافیت را در اولویت قرار می دهد، نتایج مثمر ثمری را در برخورد با سود سوزآور صادراتی به همراه خواهد داشت.

قیمت سود پرک صادراتی

قیمت سود پرک صادراتی یک عامل حیاتی برای مشاغل در صنایع شیمیایی است، به ویژه هنگامی که صحبت از محصولاتی مانند سود سوزآور و کاستیک سودا می شود.

با افزایش تقاضا برای این مواد شیمیایی در صنایع مختلف در سراسر جهان، قیمت های صادراتی به طور مستقیم بر حاشیه سود تولید کنندگان و تامین کنندگان تاثیر می گذارد.

با این حال، نوسان نرخ ارز و سیاست های تجاری بین المللی می تواند چالش هایی را در تعیین استراتژی قیمت گذاری بهینه برای صادرات ایجاد کند.

یکی از دیدگاه‌های تازه‌ای که باید در نظر گرفت، تأثیر مقررات زیست‌محیطی بر هزینه‌های تولید این مواد شیمیایی است.

از آنجایی که استانداردهای زیست محیطی سخت‌گیرانه‌تر در سطح جهانی اجرا می‌شوند، تولیدکنندگان اغلب نیاز به سرمایه‌گذاری در فناوری و فرآیندهای پیشرفته برای برآورده کردن الزامات انطباق دارند، که می‌تواند بر تصمیم‌های قیمت‌گذاری آنها برای صادرات تأثیر بگذارد.

علاوه بر این، درک پویایی بازار منطقه‌ای و تطبیق استراتژی‌های قیمت‌گذاری بر اساس رقابت و تقاضای محلی می‌تواند یک تغییر بازی برای به حداکثر رساندن سود حاصل از فروش صادراتی باشد.

در نتیجه، بررسی عمیق عوامل مختلف مانند هزینه‌های تولید، تأثیرات نظارتی و پویایی بازار می‌تواند بینش جدیدی را در مورد تعیین قیمت‌های صادراتی سودآور برای محصولات شیمیایی مانند سود سوزآور و سود کاستیک ارائه دهد.

با آگاه ماندن از روند بازارهای جهانی و اتخاذ رویکردی فعال نسبت به استراتژی های قیمت گذاری، کسب و کارها می توانند از چالش ها عبور کرده و از فرصت های سودآور در بازار صادرات کسب سرمایه و سود آوری کنند.

از ایران به کدام کشور ها سود پرک صادر کنیم؟

هنگامی که نوبت به شناسایی کشورهای دارای پتانسیل مصرف سود پرک می رسد، عوامل متعددی در آن نقش دارند.

اقتصادهای نوظهور مانند هند و چین رشد قابل توجهی در بخش‌های صنعتی خود نشان داده‌اند و تقاضا برای سود سوزآور، یک جزء کلیدی در فرآیندهای مختلف تولید، ایجاد کرده‌اند. با افزایش شهرنشینی و توسعه، این کشورها فرصت‌های سودآوری را برای صادرات سود سوزآور از ایران فراهم می‌کنند.

علاوه بر این، با ادامه سرمایه‌گذاری این کشورها در زیرساخت‌ها و فناوری، نیاز به سود سوزآور احتمالاً بیشتر خواهد شد.همچنین، کشورهای آسیای جنوب شرقی مانند ویتنام و اندونزی نیز به دلیل گسترش صنایع نساجی و شیمیایی، برای افزایش مصرف سود سوزآور آماده هستند.

از آنجایی که این کشورها صنعتی شدن و توسعه شهری سریع را تجربه می کنند، تقاضا برای سود سوزآور احتمالاً بالا باقی خواهد ماند. با هدف قرار دادن این بازارها برای صادرات، ایران می تواند از تقاضای فزاینده محصولات کاستیک سودا سرمایه گذاری کند و جایگاه خود را در بازار جهانی تقویت کند.

در حین بررسی بازارهای جدید برای صادرات سود کاستیک از ایران، تمرکز بر کشورهایی که رشد صنعتی امیدوارکننده و افزایش تقاضا برای سود سوزآور را نشان می‌دهند، بسیار مهم است.

با هدف قرار دادن استراتژیک اقتصادهای نوظهور مانند هند، چین، ویتنام و اندونزی، ایران می تواند به طور موثر از بازارهای با پتانسیل بالا بهره برده و ردپای صادرات خود را در عرصه جهانی گسترش دهد.

دردسر های تولید کننده سود پرک یا کاستیک سودا چیست؟

توسط Administrator | فوریه 1, 2024 | مقالات محصولات تولیدی, مطالب اختصاصی در باره سود پرک

نظر ما بعنوان تولید کننده کاستیک سودا

 نظر ما بعنوان تولید کننده کاستیک سودا

به عنوان یکی از  تولیدکنندگان کاستیک سودا در ایران باید بگوییم، این صنعت با چالش های متعددی مواجه است که بر تولید و توزیع آن تأثیر فراوانی می گذارد. یکی از مشکلات اصلی در دسترس نبودن  و قیمت تمام شده مواد اولیه مانند  نمک است که برای تولید هیدروکسید سدیم ضروریست.دسترسی محدود ایران به این مواد خام به دلیل تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های تجاری، مشکلات زنجیره تامین را برای تولیدکنندگان کاستیک سودا یا همان سود سوزآور ایجاد کرده است.

علاوه بر این، وابستگی به مواد خام وارداتی، صنعت را در برابر نوسانات بازارهای بین المللی و نرخ ارز آسیب پذیر می کند. این آسیب‌پذیری می‌تواند منجر به هزینه‌های غیرقابل پیش‌بینی تولید شود و برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری با اطمینان در عملیات خود را برای تولیدکنندگان کاستیک سودا دشوارتر می‌کند.این نه تنها هزینه های تولید  سدیم هیدروکسید را تحت تاثیر قرار می دهد، بلکه منجر به ناسازگاری کیفیت محصول می شود.

بهتر است بدانید این دلایل تاثیر مستقی بر تولید سود مایع در ایران که مواد اولیه در تولید و تهیه کاستیک سودا است میباشد. همانطور که میدانید ما در ایران تنها چند منبع تولید سود مایعیا سود سوزآور مایع داریم. این ماده اولیه که سود کاستیک هم نامیده میشود توسط چند پتروشیمی معتبر داخلی که پتروشیمی اروند یکی از بزرگترین ومعتبر ترین آنها میباشد تولید و در بورس کالای کشور عرضه میشود.

مشکلات لجستیکی بر صنعت سدیم هیدروکسید و تولید کنندگانش

از مشکلات لجستیکی بر صنعت سدیم هیدروکسید و تولید کنندگانش

– مسائل لجستیکی صنعت هیدروکسید سدیم و تولیدکنندگان آن را تحت تاثیر قرار داده است.
– اختلالات زنجیره تامین باعث تاخیر و ناکارآمدی در تولید و توزیع می شود.
– صنعت در حصول اطمینان از تحویل به موقع و تامین تقاضا با چالش هایی مواجه است.
– تولیدکنندگان با افزایش هزینه ها و مشکلات در نگهداری عملیات مواجه هستند.
– همکاری و برنامه ریزی استراتژیک برای رسیدگی به این چالش های لجستیک ضروری است.

همچنین در نگاهی دیگر، لجستیک حمل و نقل نقش حیاتی در توزیع کارآمد کاستیک سودا  در داخل ایران دارد. محدودیت‌های زیرساختی و موانع بوروکراتیک می‌تواند حرکت این محصول شیمیایی را پیچیده‌تر کند و باعث تأخیر و ناکارآمدی در دسترسی به مصرف‌کنندگان نهایی شود.صنعت هیدروکسید سدیم نقش مهمی در بخش‌های مختلف دارد. با این حال، تولید کنندگان کاستیک سودا اغلب با مشکلات لجستیکی روبرو هستند که می تواند به طور قابل توجهی بر عملیات و زنجیره تامین آنها تأثیر بگذارد. یکی از مسائل اصلی لجستیک چالش های حمل و نقل است، زیرا هیدروکسید سدیم  یک ماده بسیار خورنده است که نیاز به نگهداری  تخصصی دارد. این امر می تواند منجر به افزایش هزینه ها و تاخیر در تحویل محصول به مشتریان شود.

عقب ماندگی از تکنولوژی تولید کاستیک سودا بروز در رقابت با تولید کننده گان بین المللی

عقب ماندگی از تکنولوژی تولید کاستیک سودا بروز در رقابت با تولید کننده گان بین المللی

از طرفی عدم وجود تکنولوژی و زیرساخت های مدرن در برخی از کارخانه های سود پرک ایرانی مانع کارایی و بهره وری کامل  آنها می شود. بسیاری از تاسیسات قدیمی هستند و نیاز به سرمایه گذاری قابل توجهی برای ارتقاء تجهیزات و فرآیندهای خود دارند که منجر به هزینه های عملیاتی بالاتر می شود که عمداتاً برای تولید کننده ها مقرون به صرفه بنظر نمی آیند . علاوه بر این، مقررات زیست محیطی مربوط به دفع زباله و کنترل انتشار، چالش‌های انطباق را برای تولیدکنندگان کاستیک سودا در ایران دو چندان می‌کند.

رعایت این استانداردها مستلزم سرمایه گذاری های پرهزینه در فن آوری های کنترل آلودگی است که فشار مالی بیشتری را بر این صنعت و تولید کنندگانش وارد می کند.

علاوه بر این، رقابت بین‌المللی سایر تولیدکنندگان جهانی  کاستیک سودا، شرکت‌های ایرانی را تحت فشار قرار می‌دهد تا ضمن مواجهه با چالش‌های داخلی، هم از لحاظ قیمت و هم کیفیت رقابتی باقی بمانند.

نیاز به نوسازی، بهبود زیرساخت‌های لجستیکی، دسترسی به مواد خام و رعایت استانداردهای زیست‌محیطی، همگی در ایجاد مشکل برای تولیدکنندگان سدیم هیدروکسید در ایران برای فعالیت کارآمد در چارچوب بازار جهانی نقش دارند. این موانع ماهیت پیچیده صنعت در چشم انداز اقتصادی ایران را برجسته می کند.به طور کلی، عبور از این چالش‌ها نیازمند راه‌حل‌های نوآورانه از سوی تولیدکنندگان کاستیک سودا در ایران، از جمله کاوش در منابع جایگزین برای مواد خام و بهبود زیرساخت‌های داخلی برای اطمینان از کانال‌های توزیع روان‌تر و بروز رسانی تاسیسات تولید است.

اسید نیتریک

توسط Administrator | نوامبر 18, 2023 | مواد شیمیایی صنعتی, اسید نیتریک, محصولات بازرگانی

اسید نیتریک، با فرمول HNO3، یک نوع اسید معدنی بسیار قوی است که به آن جوهر شوره هم می‌گویند. این اسید در ترکیب خالص خود بی‌رنگ است، اما به مرور زمان به دلیل تجزیه به اکسیدهای نیتروژن و آب، زردرنگ می‌شود. (۲)

اسید نیتریک خالص (HNO3) در دمای ۴۱٫۶ درجه سلسیوس ذوب شده و مایع بی‌رنگی تولید می‌کند. اما کیفیت رنگ آن تابع درجه حرارت و درجه تابش نور است و می‌تواند از زرد به قرمزی، و حتی به قهوه‌‌ای، تغییر کند. این تغییر در نوع رنگ ناشی از تجزیه آن است که به وسیله‌ی واکنش زیر دنبال می‌شود:

۴HNO3 → ۲H2O + ۴NO2 + O2

بنابراین، ظروفی که حاوی این اسید هستند، همیشه تحت فشار کنترل شده قرار می‌گیرند. اسید نیتریک با آب قابل احتراق است و محلول آن آزئوتروپی تشکیل می‌دهد. نقطه جوش این آزئوتروپ برابر با ۱۲۱٫۹ درجه سلسیوس می‌باشد و شامل ۶۸٫۷٪ وزنی HNO3 است.

اغلب اسید نیتریک‌هایی که در بازار در دسترس هستند، دارای غلظتی حدود ۶۸٪ درون آب هستند. نقطه جوش این محلول در فشار یک اتمسفر، ۱۲۰٫۵ درجه سلسیوس است. دو شکل هیدراتی برای آن شناخته شده‌اند:

هیدرات مونو (HNO3·H2O)
هیدرات تری (HNO3·۳H2O)

در صورتی که غلظت اسید نیتریک بیشتر از ۸۶٪ باشد، به آن اسید نیتریک دودزا می‌گویند. همچنین، اسید نیتریک با غلظت بیش از ۹۵٪ به عنوان اسید نیتریک دودسفید و با غلظت بیش از ۸۶٪ به عنوان اسید نیتریک دودقرمز شناخته می‌شود. از این اسیدها به عنوان اکساینده در سوخت راکت استفاده می‌شود.

 

تاریخچه

در قرن شانزدهم میلادی از اسید نیتریک برای جداسازی طلا از نقره استفاده می‌شد.

اسید نیتریک از شوره به دست می‌آمد؛ به این صورت که سولفات آهن یا زاج در حالت گرم بر روی شوره اثر می‌گذاشتند. روش تولید نشان می‌دهد که شوره مورد استفاده، خالص بود. به ترکیبی از دو ماده، کمی ماسه، آهک یا سفال اضافه می‌شد؛ ماده به دست آمده را در یک شیشه کوچک با درب جمع می‌نمودند. این شیشه‌ها را در کوره آهک پزی قرار می‌دادند که می‌توانست دو ردیف از این شیشه‌ها را که هر ردیف چهار تا شیشه بود دربرگیرد.

این شیشه‌ها را تا گردن در خاک یا خاکستر، که باعث پخش گرما و جلوگیری از ترک برداری شیشه می‌شد، قرار می‌دادند. از درپوش شیشه‌ها لوله‌هایی خارج می‌شد که به همان تعداد شیشه‌های مایع‌کننده، بر روی سکویی خارج از کوره متصل بودند.

همه اتصالات به‌دقت آب‌بندی می‌شدند. حرارت ابتدا معتدل بود تا ماده خام در داخل شیشه‌ها خشک شود، سپس هر شش ساعت حرارت را به تدریج افزایش می‌دهند، گازهای نیترو همراه با آب تبلور نمک‌ها، خارج می‌شد. هرگاه رنگ محصول تقطیر نشان می‌دهد که تجزیه به پایان رسیده است، حرارت را به‌تدریج کاهش می‌دهند.

روش سولفات آهن طبق توضیح شده توسط گلاوبِر استفاده می‌شد. این روش بی‌شک تا آغاز قرن هجدهم، تنها روش استفاده شده برای تولید اسید نیتریک بوده است. انگلیسی‌ها و هلندی‌ها به مدتی بعد هم از روش سولفات آهن استفاده می‌کردند؛ اما در فرانسه روش آلومینیم جای آن را گرفت.

در دوران گذشته، تولیدکنندگان اسید نیتریک معتقد بودند که بازدهی تولید با استفاده از روش آلومینیم کمتر از بازده آن با استفاده از سولفات آهن است. مدتی بعد، دیدگاه مخالف مسلماً غلبه کرد بدون آنکه مشخص شود که این تغییر عقیده بر اساس چه مشاهداتی ایجاد شده است.

بدیهی است که آزمایشگاهی در این رابطه بی‌تأثیر بوده است. محتوای کتاب‌های شیمی شامل دستورالعمل‌های نسخه‌هایی است که نویسندگان از اجراکنندگان آن دریافت کرده‌اند. به نظر می‌رسد تغییرات در روش‌های سنتی نتیجه‌ای از ایجاد بازار بهتر و تقاضای بیشتر بوده است.

 

روش‌های تهیه اسید نیتریک

در تولید صنعتی امروز، اسید نیتریک توسط آمونیاک به عنوان ماده اولیه استفاده می‌شود. از منظر تاریخی، اسید نیتریک اولین بار از تأثیر اسید سولفوریک بر نیترات سدیم (شوره شیلی) به دست آمد. واکنش در کوره‌هایی با دمای ۱۵۰ تا ۱۷۰ درجه سانتی‌گراد صورت می‌گیرد. اسید تولید شده دارای غلظت ۸۳ تا ۸۶ درصد است و به عنوان اسید دودکننده شناخته می‌شود. رنگ این اسید متغیر است و می‌تواند از قرمز تا زرد باشد.

2 NaNO₃ + H₂SO₄ → 2 HNO₃ + Na₂SO₄

فرایند بریک-لند (روش بیرکلند-ایده) در این روش، می‌توان اسید نیتریک را از اکسید نیتریک آماده کرد، طبق واکنش زیر:

N2 + O2 → 2NO + 43 کیلوکالری

تبدیل NO به HNO3 با اکسیداسیون و هیدراتاسیون صورت می‌پذیرد. در این فرایند، به دلیل کمبود غلظت NO، علاوه بر هزینه انرژی الکتریکی، برخی مقدار گاز باید در جریان حضور داشته باشد. علاوه بر این، دمای بالا باعث واکنش معکوس و تجزیه NO می‌شود.

فرایند استوالد (روش استوالد) در ابتدا، آمونیاک را در حضور اکسیژن و با کمک یک کاتالیزور مانند پلاتین یا رودیم، گرم می‌کنیم تا اکسایش و همزمان کاهش انجام شود و اکسید نیتروژن و آب به دست آید. اکسید نیتروژن سپس باز هدایت می‌شود تا به دی اکسید نیتروژن تبدیل شود. هنگام کاهش و دوباره تولید اکسید نیتروژن، واکنش جذب گاز توسط آب نیز رخ می‌دهد و اسید نیتریک رقیق بدست می‌آید و با تقطیر، به غلظت مطلوبی می‌رسد.

خواص فیزیکی و شیمیایی

اسید نیتریک، یک ماده شیمیایی که در بازار در غلظت 68٪ موجود است. این محلول در دمای جوش 120.5 درجه سانتیگراد در فشار 1 اتمسفر جوش می‌آید و به عنان “اسید نیتریک غلیظ” شناخته می‌شود. این اسید در دمای اتاق به صورت یک مایع بی رنگ و خالص وجود دارد.

دو نوع هیدرات جامد از این اسید شناخته شده است: مونوهیدرات (HNO3 · H2O یا [H3O] NO3) و تری‌هیدرات (HNO3 · 3H2O).

گاهی اوقات تاکسیدومتری نسخه قدیمی تری دیده می‌شود که در آن اسید نیتریک غلیظ به عنوان 42 درجه شناخته می‌شود.

یک اصلاح گرامری دیگر: جامد هایدرات های شناخته شده شامل مونوهیدرات (HNO3 · H2O یا [H3O] NO3) و تری‌هیدرات (HNO3 · 3H2O) هستند.

پیوند با نیتروژن دی‌اکسید

نیتریک اسید در معرض تزیه گرمایی یا نور قرار دارد و به همین دلیل اغلب در بطری‌های شیشه‌ای قهوه‌ای ذخیره می‌شود.

4HNO3=2H2O+4NO2+O2

این واکنش ممکن است منتج به تغییرات ناچیز در فشار بخار در بالای مایع شود زیرا اکسیدهای نیتروژن تولید شده به طورنسبی یا کامل در اسید حل می‌شوند.

دی‌اکسید نیتروژن ( NO۲ ) در اسید نیتریک به رنگ زرد یا حتی قرمز در دماهای بالاتر حل می‌شود. درحالی که اسید خالص به هنگام مواجهه با هوا، گاز سفید را رها می‌کند، اسید همراه با نیتروژن حل‌شده، بخار قهوه‌ای مایل به قرمز را رها می‌کند و موجب تشکیل نام‌های عامیانه ” اسید نیتریک ” و ” نیتریک اسید خشمگین ” می‌شود. اکسیدهای نیتروژن ( اکسید نیتروژن ) در اسید نیتریک حل می‌شوند.

Fuming nitric acid

یک درجه تجاری Fuming nitric acid حاوی 98٪ HNO3 و چگالی 1.50 گرم در سانتی متر مکعب است. این درجه اغلب در صنایع منفجره استفاده می شود. به اندازه اسید بی آب فرار و خورنده نیست و غلظت تقریبی آن 21.4 M است.

اسید نیتریک بخور دهنده قرمز یا RFNA حاوی مقادیر قابل توجهی دی اکسید نیتروژن محلول (NO2) است که محلول را با یک رنگ قهوه ای مایل به قرمز ترک می کند. به دلیل دی اکسید نیتروژن محلول ، تراکم اسید نیتریک بخور دهنده قرمز در 1.490 گرم در سانتی متر مکعب کمتر است.

بخار اسید نیتریک مهار شده (یا IWFNA یا IRFNA) می تواند با افزودن 0.6 تا 0.7٪ هیدروژن فلوراید (HF) ساخته شود. این فلوراید برای مقاومت در برابر خوردگی در مخازن فلزی اضافه می شود. فلوراید یک لایه فلورید فلز ایجاد می کند که از فلز محافظت می کند.

اسید نیتریک بدون آب

Fuming nitric acid سفید ، اسید نیتریک خالص یا WFNA ، بسیار نزدیک به اسید نیتریک بی آب است. با سنجش به عنوان اسید نیتریک 9/99 درصد در دسترس است. یکی از مشخصات اسید نیتریک بخور سفید این است که حداکثر 2٪ آب و حداکثر 0.5٪ NO2 محلول دارد.

اسید نیتریک بی آب دارای تراکم 1.513 گرم در سانتی متر مکعب است و غلظت تقریبی آن 24 مولار است. اسید نیتریک بی آب یک مایع متحرک بی رنگ با تراکم 1.512 گرم در سانتی متر مکعب است که در دمای 42- درجه سانتیگراد جامد می شود و بلورهای سفید تشکیل می دهد.

با تجزیه شدن آن به NO2 و آب ، رنگ زرد به دست می آورد. در دمای 83 درجه سانتی گراد می جوشد. این ماده معمولاً در یک بطری شیشه ای کهربای ضد شکن و با دو برابر فضای سر نگهداری می شود تا امکان ایجاد فشار فراهم شود ، اما حتی با این اقدامات احتیاطی بطری باید ماهانه تخلیه شود تا فشار خارج شود.

ساختار و پیوند

دو تا از پیوندهای N-O معادل و نسبتاً کوتاه هستند (این را می توان با تئوری های تشدید توضیح داد ؛ اشکال متعارف در این دو پیوند شخصیت پیوند دوگانه نشان می دهد و باعث می شود کوتاه تر از پیوندهای معمولی N-O باشند) ، و پیوند N-O سوم کشیده است زیرا اتم O نیز به یک پروتون متصل است.

کاربرد

اصلی ترین کاربرد صنعتی اسید نیتریک برای تولید کودها است. اسید نیتریک با آمونیاک خنثی می شود و نیترات آمونیوم می دهد. این برنامه 75-80٪ از 26 میلیون تن تولید سالانه (1987) را مصرف می کند. سایر کاربردهای اصلی برای تولید مواد منفجره ، پیش سازهای نایلون و ترکیبات آلی ویژه است. ^[۴]

پیش ماده ترکیبات آلی نیتروژن

در سنتز آلی ، صنعتی و غیره ، گروه نیترو یک گروه عملکردی همه کاره است. مخلوطی از اسیدهای نیتریک و سولفوریک با جایگزینی معطر الکتروفیل ، یک جایگزین نیترو به ترکیبات مختلف معطر وارد می کند. بسیاری از مواد منفجره مانند TNT به این روش تهیه می شوند:

${\displaystyle {\text{C}}_6^{}{\text{H}}_6^{}{\text{CH}}_3^{}+3{\text{HNO}}_3^{}={\text{C}}_6^{}{\text{H}}_2^{}{({\text{NO}}_2^{})}_3^{}{\text{CH}}_3^{}+3{\text{H}}_2^{}\text{O}}$

اسید سولفوریک غلیظ یا اولئوم آب اضافی را جذب می کند.

${\displaystyle {\text{H}}_2^{}{\text{S}}_2^{}{\text{O}}_7^{}+{\text{H}}_2^{}\text{O}=2{\text{H}}_2^{}{\text{SO}}_4^{}}$

گروه نیترو را می توان برای ایجاد یک گروه آمین کاهش داد ، اجازه می دهد ترکیبات آنیلین از نیتروبنزن های مختلف ایجاد شود

استفاده به عنوان اکسید کننده

پیش ماده نایلون ، اسید آدیپیک ، در مقیاس وسیعی توسط اکسیداسیون “روغن KA” – مخلوطی از سیکلوهگزانون و سیکلوهگزانول – با اسید نیتریک تولید می شود.

پیشرانه موشکی

از اسید نیتریک به اشکال مختلف به عنوان اکسید کننده موشک های دارای سوخت مایع استفاده شده است. این اشکال شامل اسید نیتریک بخور دهنده قرمز ، اسید نیتریک بخور دهنده سفید ، مخلوط با سولفوریک اسید و این اشکال با مهار کننده HF است. ^[۵] IRFNA (بخار نیتریک اسید مهار شده قرمز) یکی از 3 جز fuel سوخت مایع موشک BOMARC بود. ^[۶]

فرآوری فلز

از اسید نیتریک می توان برای تبدیل فلزات به فرم های اکسیده مانند تبدیل فلز مس به نیترات مس استفاده کرد. همچنین می تواند در ترکیب با اسید هیدروکلریک به عنوان آبزیان برای حل شدن فلزات نجیب مانند طلا (به عنوان اسید کلروآوریک) استفاده شود. از این نمکها می توان برای فرآیند تبلور مجدد و نزولات انتخابی برای تصفیه طلا و سایر فلزات فراتر از خلوص 99.9٪ استفاده کرد.

معرف تحلیلی

در تجزیه و تحلیل اولیه توسط ICP-MS ، ICP-AES ، GFAA و Flame AA ، از اسید نیتریک رقیق (0.5-5.0 .0) به عنوان یک ترکیب ماتریس برای تعیین محلول های ردیابی فلز استفاده می شود. برای چنین تعیینی ، اسید ردیابی فلز فوق العاده خالص مورد نیاز است ، زیرا مقادیر کمی از یونهای فلزی می تواند نتیجه آنالیز را تحت تأثیر قرار دهد.

همچنین به طور معمول در فرآیند هضم نمونه های آب کدر ، نمونه های لجن ، نمونه های جامد و همچنین انواع دیگر نمونه های منحصر به فرد که به تجزیه و تحلیل اساسی از طریق ICP-MS ، ICP-OES ، ICP-AES ، GFAA و طیف سنجی جذب اتمی شعله نیاز دارند ، استفاده می شود. . به طور معمول در این هضم ها از محلول 50٪ HNO خریداری شده استفاده می شود 3 مخلوط با نوع 1 DI آب.

در الکتروشیمی ، از اسید نیتریک به عنوان ماده شیمیایی دوپینگ برای نیمه هادی های آلی و در فرآیندهای تصفیه برای نانولوله های کربن خام استفاده می شود.

نجاری

در غلظت کم (تقریباً 10٪) ، اسید نیتریک اغلب برای پیر شدن مصنوعی کاج و افرا استفاده می شود. رنگ تولید شده یک طلای خاکستری است و بسیار شبیه چوب های بسیار قدیمی موم یا روغن (اتمام چوب) است.

عامل اچ و تمیز کننده

از اثرات خورنده اسید نیتریک برای برخی از کاربردهای خاص مانند قلم زنی در چاپ ، ترشی فولاد زنگ نزن یا تمیز کردن ویفرهای سیلیکونی در الکترونیک استفاده می شود.^[۷]

از محلول اسید نیتریک ، آب و الکل ، نیتال ، برای حکاکی فلزات استفاده می شود تا ریز ساختار را آشکار کند. ISO 14104 یکی از استاندارد هایی است که جزئیات این روش کاملاً شناخته شده را بیان می کند. اسید نیتریک یا در ترکیب با اسید کلریدریک یا به تنهایی برای تمیز کردن لغزش های شیشه ای و سرسره های شیشه ای برای کاربردهای میکروسکوپ پیشرفته استفاده می شود. ^[۸]

همچنین برای تمیز کردن شیشه قبل از نقره سازی هنگام ساخت آینه های نقره استفاده می شود. مخلوط های آبی موجود در بازار از 5-30٪ اسید نیتریک و 15-40٪ اسید فسفریک معمولاً برای تمیز کردن مواد غذایی و تجهیزات لبنی در درجه اول برای از بین بردن رسوبات کلسیم و منیزیم استفاده می شود (یا از جریان فرآیند رسوب می کند یا ناشی از استفاده از آب سخت در هنگام تولید و تمیز کردناست)

. محتوای اسید فسفریک به غیرفعال شدن آلیاژهای آهن در برابر خوردگی توسط اسید نیتریک رقیق کمک می کند.

اسید نیتریک می تواند به عنوان یک آزمایش لکه ای برای آلکالوئیدها مانند LSD مورد استفاده قرار گیرد و بسته به آلکالوئید رنگ های متنوعی را ایجاد می کند.

واکنش با مواد مختلف

واکنش با سولفوریک اسید

نیتریک اسید در واکنش با سولفوریک اسید یک اسید قوی تولید می‌کند که در این فرایند یون نیترونیوم فعال نیز آزاد می‌شود که در ترکیب با مواد آلی مواد منفجره قوی نظیر تی ان تی ونیتروگلسیرین و… تولید می‌کند .(فرایند نیتراسیون). یکی از مهم‌ترین واکنش‌های نیتریک اسید واکنش آن با گلیسیرین که باعث تولید نیتروگلیسیرین می‌شود.

HNO₃ + 2H₂SO₄ ⇌ NO₂⁺ + H₃O⁺ + 2HSO₄⁻; K ~ ۲۲

یکی از کاربردهای آن در صنعت، استفاده از آن برای پولیش کاری ورق‌های فولاد ضدزنگ ۳۰۴ است، که از اسید نیتریک در ترکیب با آب و دی اکساید تیتانیوم استفاده می‌شود.

ایمنی

اسید نیتریک یک اسید خورنده و یک ماده اکسید کننده قوی است. خطر عمده ناشی از آن سوختگی های شیمیایی است ، زیرا هیدرولیز اسید را با پروتئین (آمید) و چربی ها (استر) انجام می دهد ، در نتیجه بافت زنده (به عنوان مثال پوست و گوشت) تجزیه می شود. اسید نیتریک غلیظ به دلیل واکنش آن با کراتین، پوست انسان را زرد رنگ می کند. این لکه های زرد در هنگام خنثی شدن نارنجی می شوند. اثرات سیستمیک بعید است و این ماده سرطانزا یا جهش‌زا محسوب نمی شود.

روش درمانی کمک اولیه اولیه برای ریختن اسید بر روی پوست ، مانند سایر عوامل خورنده ، آبیاری با مقادیر زیادی آب است. شستشو به مدت حداقل 10-15 دقیقه برای خنک شدن بافت اطراف سوختگی اسیدی و جلوگیری از آسیب ثانویه ادامه دارد. لباس های آلوده بلافاصله برداشته می شوند و پوست زیر کاملاً شسته می شود.

اسید نیتریک به عنوان یک ماده اکسید کننده قوی ، می تواند با ترکیباتی مانند سیانیدها ، کاربید ها یا پودرهای فلز به طور انفجار و با بسیاری از ترکیب آلی ، مانند سقز ، به شدت و بیش از حد (مثلاً با خود اشتعال) واکنش نشان دهد. از این رو ، باید دور از پایه ها و مواد آلی ذخیره شود.

نیتریک اسید
نام‌گذاری آیوپاک[نهفتن] Nitric acid
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۷۶۹۷-۳۷-۲
پاب‌کم	۹۴۴
کم‌اسپایدر	۹۱۹
UNII	411VRN1TV4
شمارهٔ ئی‌سی	231-714-2
شمارهٔ یواِن	2031
KEGG	D02313
MeSH	Nitric+acid
ChEBI	CHEBI:48107
ChEMBL	CHEMBL۱۳۵۲
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس	QU5775000
مرجع جی‌ملین	1576
3DMet	B00068
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1 Image 2

SMILES

InChI
خصوصیات
فرمول مولکولی	H۱N۱O۳
جرم مولی	۶۳٫۰۱ g mol−1
شکل ظاهری	Colorless liquid
چگالی	1.5129 g cm-3
دمای ذوب	−۴۲ درجه سلسیوس (−۴۴ درجه فارنهایت؛ ۲۳۱ کلوین)
دمای جوش	۸۳ درجه سلسیوس (۱۸۱ درجه فارنهایت؛ ۳۵۶ کلوین)
انحلال‌پذیری در آب	Completely miscible
اسیدی (pKa)	-1.4
ضریب شکست (nD)	1.397 (16.5 °C)
گشتاور دوقطبی	2.17 ± 0.02 D
ترموشیمی
آنتروپی مولار استاندارد So298	146 J·mol-1·K-1[۱]
آنتالپی استاندارد تشکیل ΔfHo298	-207 kJ·mol-1[۱]
خطرات
MSDS	ICSC 0183 PCTL Safety Website
شاخص ئی‌یو	۰۰۷-۰۰۴-۰۰-۱
طبقه‌بندی ئی‌یو	T C O
کدهای ایمنی	R۸ R۳۵
شماره‌های نگهداری	(S1/2) S۲۳ S26 S۳۶ S45
لوزی آتش	OX
نقطه اشتعال
ترکیبات مرتبط
دیگر آنیون‌ها	نیتراس اسید
دیگر کاتیون‌ها	سدیم نیترات شوره آمونیوم نیترات
ترکیبات مرتبط	دی‌نیتروژن پنتاکسید
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
(بررسی) (چیست: /؟)
Infobox references